رشته مهندسی برق

دنیای امروز تقریباً تمام پیشرفت و تعالی فیزیکی و مکانیکی خود در حوزه‌های مختلف نظیر اختراع رایانه، تلفن، کامپیوتر، تجهیزات مختلف کارخانه‌ها و صنایع کوچک و بزرگ و همچنین صنایع مختلف دیگر را مدیون اختراع برق است. برق توسط یک نابغه و دانشمند صربستانی به نام نیکلا تسلا کشف‌شده است. او بسیار باهوش و دارای نبوغ فراوانی در علم فیزیک و علوم مختلف دیگر بوده است. اختراعات و اکتشافات بسیار زیاد را نیکلا تسلا در علم فیزیک یا بنیان‌گذاری کرده است و یا ایدهٔ آنها را به طور کامل ارائه داده است و دانشمندان دیگر نظیر توماس آلود ادیسون تنها آنها را تکمیل و یا عملی کرده‌اند. با اختراع برق بسیاری در فکر ایجاد نور و روشنایی از برق افتادند یکی از آنها دانشمند آمریکایی به نام توماس آلود ادیسون بوده است.

ادیسون موفق به کشف راهکاری برای تبدیل برق به نور شد و توانست برای همیشه در فکر و یاد انسانی که همیشه به دنبال منبعی برای روشنایی در دل تاریک‌شب‌ها بوده است به یادگار ماند. علم برق که بعدها با نام مهندسی برق در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های مختلف تدریس و گسترش پیدا کرد امروزه یکی از مهم‌ترین رشته‌های علوم ریاضی و فیزیک است. با گذر زمان نه‌تنها از اهمیت برق و مزیت‌های آن کاسته نشد؛ بلکه جهان صنعتی و مدرن امروزه نسبت به گذشته هرچه بیشتر احساس نیاز به این منبع انرژی پاک دارد و خواهد داشت. برق به علت عدم ایجاد آلودگی هوا و گازهای گلخانه‌ای برخلاف بسیاری از منابع انرژی همانند نفت و گاز و سوخته‌ای فسیلی هیچ‌گونه صدمه‌ای برای محیط‌‌‌زیست وزندگی انسان نداشته و به همین علت دانشمندان علم مهندسی برق و فیزیک‌دانان هرروزه بیشتر و بیشتر از قبل تلاش می‌کنند تا این انرژی پاک و ارزان را جایگزین بسیاری از سوخت‌های فسیلی در صنایع غول‌پیکر و کارخانه‌ها بزرگ و کوچک و سوخت خودروها و هواپیماها و حتی جنگنده‌ها و سلاح‌های مختلف بکنند. رایانه‌ها و تمامی خطوط ارتباطی و اطلاعاتی و علمی امروز وابسته به برق هستند.

آن‌طور که به نظر مارید وابستگی ما به برق هرگز از میان نخواهد رفت امروزه تمامی تأسیسات مخابراتی و اطلاعاتی و همچنین وزارتخانه هوا و مؤسسات و صنایع کوچک و بزرگ تجاری و غیرتجاری وابسته به برق هستند؛ بنابراین علاقه‌مندان به علم مهندسی برق در آینده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهند بود. در این مقاله سعی داریم تا شما را با این رشته بیشتر از قبل آشنا کنیم.

معرفی رشته مهندسی برق:

رشته مهندسی برق که علاقه‌مندان به آن باید از طریق رشته علوم ریاضی و فیزیک و همچنین رشته فنی و حرفه‌ای در هنرستان‌ها بعد از گذراندن دوره متوسطه با معدل خوب و شرکت در کنکور سراسری و همچنین کسب رتبه و معدل قابل‌قبول در هرکدام از این رشته‌ها موفق به ورود در دانشگاه‌ها و دانشکده‌های عالی شوند. رشته مهندسی برق همان گونه که از نامش پیداست شامل مهندسی و اجرای طرح‌های برق‌رسانی و تولید برق و همچنین و تولید تجهیزات و تأسیسات مولد برق در صنایع مختلف اعم از خودروسازی و کشتیرانی و صنایع هوافضا و صنایع تولید لوازم مصرفی و پرقدرت مختلف است. اگر شخصی در رشته مهندسی برق تحصیل کند قطعاً از تمامی تأسیسات و مولدهای مختلف برقی در مصارف مختلف شناخت خواهد داشت؛ بنابراین دامنهٔ وسیعی از مشاغل مختلف می‌تواند برای یک مهندس برق موقعیت شغلی به‌حساب بیاید. از تعمیرات و تولید تجهیزات مختلف برقی و همچنین تولیدات مختلف را در برمی‌گیرد. برای مهارت و دانش و تبحر در این رشته هم تحصیلات آکادمیک ضروری است و هم کسب تجربه در کنار مهندسینی که سال‌های سال خدمت‌رسانی و خدمات‌رسانی‌های مختلفی برای توسعه صنعت برق هر کشور می‌کنند. برق یک نیروی حیاتی و حائز اهمیت است و در کشورهای درحال‌توسعه و همچنین کشورهای مدرن و پیشرفته روزبه‌روز استفادهٔ از آن و همچنین وابستگی به این نیروی خارق‌العاده بیشتر می‌شود.

دروس تخصصی رشته مهندسی برق:

رشته مهندسی برق دارای ۲۲ واحد درس عمومی، ۲۶ واحد درس پایه (اجباری)، دروس تخصصی ۳۲ واحد است. هرکدام از این دروس اهمیت و جایگاه خاص خود را در علم مهندسی برق دارند در زیر نام دروس تخصصی واصلی مهندسی برق را برای شما نام می‌بریم. البته ناگفته نماند دروس عمومی این رشته نیز همانند سایر رشته‌ها است و با رشته‌های دیگر یکسان تقریباً مشابه هستند.

دروس عمومی:

زبان فارسی، زبان انگلیسی، تربیت‌بدنی، ورزش ۱، دانش خانواده و جمعیت.

دروس پایه (اصلی مهندسی برق):

ریاضی عمومی ۱، ریاضی عمومی ۲، فیزیک ۱، فیزیک ۲، آمار و احتمالات مهندسی، محاسبات عددی، معادلات دیفرانسیل، مبانی کامپیوتر و برنامه‌سازی، آزمایشگاه فیزیک ۱، آزمایشگاه فیزیک ۲، کارگاه عمومی.

دروس تخصصی مهندسی برق:

اقتصاد مهندسی، زبان تخصصی، مبانی مهندسی برق، ریاضیات مهندسی، مدارهای الکتریکی ۱، مدارهای الکتریکی ۲، الکترومغناطیس، سیگنال‌ها و سیستم‌ها، سیستم‌های کنترل خطی، الکترونیک ۱، الکترونیک ۲، ماشین‌های الکتریکی ۱، اصول سیستم‌های مخابراتی، تحلیل سیستم‌های انرژی الکتریکی ۱، سیستم‌های دیجیتال ۱، سیستم‌های دیجیتال ۲، آزمایشگاه مدار و اندازه‌گیری الکتریکی، آزمایشگاه ماشین‌های الکتریکی ۱، آزمایشگاه الکترونیک ۱، آزمایشگاه سیستم‌های کنترل خطی، آزمایشگاه سیستم‌های دیجیتال ۱، آزمایشگاه سیستم‌های دیجیتال ۲، پروژه کارشناسی.

مواردی که در بالا ذکر شد مجموع کتب و دروسی هستند که یک دانشجوی مهندسی برق در دانشگاه بگذراند تا بتواند در مقطع لیسانس از دانشگاه فارغ‌التحصیل شود.

آیا رشتهٔ مهندسی برق سخت است؟

مهندسی برق جز رشته‌هایی است که بر پایه فیزیک می‌باشد و درک و تحلیل محاسباتی در آن بسیار حائز اهمیت است اگر می‌خواهید که در این رشته ادامه تحصیل دهید ور در کنکور موفق به کسب رتبه و تراز موردنیاز برای ورود به دانشگاه در این رشته شوید باید درصدهای بالایی در دروس ریاضی و فیزیک داشته باشد. افرادی که وارد این رشته می‌شوند باید بتوانند هم‌زمان بروی چند بعد تمرکز داشته باشند. داشتن حافظهٔ خوب و همچنین ریسک‌پذیری در مواقع خطر از دیگر ویژگی‌های این رشته است. البته این بدان معنا نیست که این رشته بسیار سخت باشد؛ بلکه به دلیل نزدیک و همچنین رویارویی همیشگی مهندسین برق با جریان برق این رشته بسیار حساس است و باید به تمام علوم و دروس مختلف آن در حین تحصیل تسلط پیدا کرد و بتوان آن را در طرح‌های مختلف اجرایی کرد. همواره سخت‌کوشی و تلاش در ادامه تحصیل برای رسیدن به مهارت و تخصص مهم بوده است و خواهد بود؛ بنابراین صرفاً با داشتن استعداد و حافظه بالا نمی‌توان در این رشته موفق بود؛ بلکه مطالعه و تلاش هم‌زمان برای رسیدن به موفقیت الزامی است.

بازار کار رشته مهندسی برق:

بازار کار رشته مهندسی برق خوب است. این رشته جز رشته‌های پرکاربرد است. زیرا یک مهندس برق از هر وسیله یا مدار الکتریکی سردرمی آورد. این رشته هم در کارخانه‌های تولیدی و صنعتی مختلف خصوصاً تولید لوازم برقی خانگی و تولید خودرو و همچنین سدها و نیروگاه‌های تولید برق و نیروگاه‌های بادی تولید برق، بررسی برنامه‌ریزی و طرح‌های عمرانی در سطح یک کشور برای کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته و همچنین اختراع و اکتشاف مولدهای مختلف الکتریک در رشته‌های مختلف علمی برای هرچه کمتر کردن وابستگی انسان و صنایع به سوخت‌های فسیلی و همچنین تولید تجهیزات و دستگاه هی عظیم برقی و هوشمند برای تولیدات مختلف صنعتی همه‌وهمه از موقعیت‌های شغلی این رشته به‌حساب می‌آیند.

کتاب‌های رشته مهندسی برق:

همان گونه در معرفی دروس مختلف مهندسی برق ذکر شد این رشته شامل دروس ریاضی و فیزیک و همچنین دروس مختلف الکترونیک و مدارهای الکتریکی و الکترومغناطیس است که همه این دروس بر مبنای ریاضیات و فیزیک هستند؛ بنابراین علاقه‌مندان به دروس محاسباتی و ریاضیات و فیزیک در این رشته بسیار موفق خواهند بود.

گرایش‌های رشته مهندسی برق:

رشته مهندسی برق در کارشناسی فقط در دو دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف در ترم پنج یا شش به گرایش‌های مختلف تقسیم‌بندی می‌شود. دانشجویان هر گرایشی که به آن علاقه‌مند باشند انتخاب می‌کنند و در آن تا اتمام مقطع لیسانس تحصیل می‌کنند. انتخاب گرایش در مقطع کارشناسی نشانهٔ این نیست که در مقطع فوق‌لیسانس نتوان گر آیش خود را انتخاب کرد؛ بلکه در دانشگاه‌های سراسری دیگر کشور بعد از اتمام دورهٔ کارشناسی و بعد از شرکت در کنکور سراسری و قبولی در آن گرایش موردنظر خود را انتخاب می‌کنند. گرایش‌هایی همانند: قدرت، مخابرات، الکترونیک، کنترل مهندسی برق در مقطع کارشناسی. در تمامی دانشگاه‌های آزاد دانشجویان گرایش خود را در همان مقطع کارشناسی انتخاب می‌کنند. همانند دانشگاه‌های سراسری گرایش‌های مهندسی برق در مقطع کارشناسی چهار گرایش مهندسی برق قدرت، مهندسی برق مخابرات، مهندسی برق الکترونیک، مهندسی برق کنترل است.

گرایش‌های مهندسی برق در کارشناسی ارشد:

مهندسی برق گرایش مخابرات، مهندسی برق گرایش کنترل، مهندسی برق گرایش الکترونیک، گرایش قدرت، مهندسی برق گرایش پزشکی، مهندسی برق گرایش مکاترونیک.

رشته مهندسی برق برای خانم‌ها:

مهندسی برق برای خانم‌ها در گرایش مهندسی برق با گرایش قدرت مناسب نیست، زیرا این گرایش بیشتر دارای بخش‌های عملیاتی و همچنین پرخطر است. در رشته مهندسی برق مهندسی برق کنترل برای خانم‌ها نسبت به سایر رشته‌ها مناسب است؛ زیرا بیشتر به فرایندها خروجی‌هایش می‌پردازد. مهندسی برق کنترل بیشتر در صنایع سیمان‌سازی و خودروسازی و همچنین ذوب‌آهن بسیار پرکاربرد است. تقریباً تمامی صنایع خودروسازی و همچنین صنایع سیمان و ذوب‌آهن به یک مهندس برق احتیاج مبرم دارند.

رشته مهندسی برق بدون کنکور:

دانشگاه‌های آزاد اسلامی در سراسر کشور در رشته‌های مختلف و در نود درصد از رشته‌ها علی‌الخصوص رشته مهندسی برق باتوجه‌به سوابق تحصیلی داوطلبان ورود به دانشگاه بدون کنکور جذب دانشجو دارد. برای ورود به دانشگاه در رشته مهندسی برق برای افرادی که دارای مدرک دیپلم هستند مقطع کاردانی ناپیوسته فقط ریزنمرات مقطع متوسطه مدنظر است و نیازی به ارائه مدرک پیش‌دانشگاهی نیست. برای پذیرش در مقطع کارشناسی پیوسته هم مدرک دیپلم و هم مدرک پیش‌دانشگاهی لازم و ضروری است. اگر می‌خواهید بدانید که با چه معدلی و یا نمراتی می‌توان در رشته مهندسی برق در دانشگاه آزاد اسلامی پذیرفته می‌شوید لازم به ذکر است معدل دیپلم شما و یا پیش‌دانشگاهی اهمیت چندانی ندارد و شما باهر معدلی شانس قبولی بالایی دارد البته هرچند در پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی افراد دارای معدل بالا در اولویت هستند. علاقه‌مندان و داوطلبان ورود به دانشگاه آزاد اسلامی از رشته‌های تجربی و انسانی نیز می‌توانند در رشته مهندسی برق پذیرفته شوند؛ ولی باید از معدل خوبی برخوردار باشند. در ادامه قصد داریم تا شما را با چند گرایش از گرایش‌های پرطرف‌دار رشته مهندسی برق آشنا کنیم.

رشته مهندسی برق قدرت:

رشته مهندسی برق در گرایش قدرت همان گونه که از نامش نیز پیداست دررابطه‌با ساخت نیروگاه‌های تولید برق و انتقال خطوط برق و همچنین برق‌رسانی به تأسیسات و پروژه‌ها و کارخانه‌ها تولیدی و صنعتی است. مهندسی برق قدرت این روزها در اکثر کشورها بسیار مهم است و به همین علت اکثر کشورها به دنبال بومی‌سازی این رشته هستند تابش به‌کارگیری به‌روزترین علوم و فنون مربوط به تولید و انتقال برق در این دانش و صنعت پیش‌گام باشند. در هر نقطه از جهان انتقال برق و همچنین تولید بومی و بومی‌سازی صنعت برق نشانهٔ پیشرفت و ترقی آنم کشور در عرصه‌های مختلف صنعتی و تجاری است.

رشته مهندسی برق خودرو:

امروزه مهندسی برق خودرو از رشته‌های پرکاربرد و بسیار بااهمیت است. به‌طورکلی می‌توان گفت مهندسی برق خودرو ارتباط مستقیم با پیشرفت و توسعه صنعت خودروسازی هر کشور دارد. آنچه بسیاری از کشورهای قدرتمند صنعتی را از بقیه کشورهای درحال‌توسعه و یا توسعه‌یافته متمایز می‌کند صنعت تولید خودرو است که برق خودرو با امکانات و تجهیزات به‌روز و مدرنی که در اختیار مهندسان و طراحان خودرو قرار می‌دهد بازوی کمکی بسیار قدرتمندی برای تولیدکنندگان خودرو به شمار می‌آید. این رشته نیز دارای بازار کار خوبی است و ازآنجایی‌که صنعت خودروسازی دارای درآمدهای کلانی می‌باشد افراد متخصص در این گرایش در شغل خود به لحاظ مالی و در آمدی در سطح خوب و قابل‌قبولی هستند.

رشته مهندسی برق الکترونیک:

رشته مهندسی برق الکترونیک دارای دو گرایش میکروالکترونیک و گرایش مدار و سیستم است. در گرایش میکروالکترونیک به علم مواد، فیزیک الکترونیک و طراحی و ساخت قطعات پرداخته می‌شود. در گرایش مدار و سیستم طراحی و ساخت سیستم‌ها و تجهیزات الکترونیکی بسیار موردتوجه است. به‌عنوان‌مثال برای ساخت یک فرستنده و یا گیرنده رادیویی باید مهندس میکروالکترونیک طراحی و ساخت قطعات را برعهده بگیرد و مهندس برق با گرایش مدار و سیستم‌ها و تجهیزات الکترونیک را برعهده داشته باشد تا کار این دو در کنار هم بتواند یک فرستنده و یا گیرنده رادیویی را تکمیل و قابل‌استفاده کند.

مهندسی کنترل ابزاردقیق:

مهندسی کنترل ابزاردقیق از جمله گرایش‌های مهندسی برق است که شامل اندازه‌گیری و کنترل متغیرها در طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌ها است که شامل اندازه‌گیری و کنترل دقیق مواردی مانند فشار، دما، رطوبت، جریان، ph  نیرو و سرعت را در برمی‌گیرد. در واقع رشته مهندسی کنترل ابزار دقیق ترکیبی از دو شاخه است یکی علم اندازه‌گیری و کنترل متغیرها در فرایندهای طراحی سیستم است؛ و مهندسی کنترل مسئول طراحی و توسعه و ساخت سیستم‌های کنترلی است که اصولاً در کارخانه‌های تولیدی و فرایندهای تولید مورداستفاده قرار می‌گیرد.

حقوق و درآمد رشته مهندسی برق:

باتوجه‌به نوع کار و گرایش این قضیه متفاوت است. به‌عنوان‌مثال مهندسانی که در طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی شرکت می‌کنند دارای درآمد خوبی هستند؛ اما ممکن است افرادی که در اداره‌جات دولتی مشغول به کار هستند آن‌چنان در آمد قابل‌ملاحظه‌ای نداشته باشند؛ زیرا بر اساس تعرفه‌های دولتی حقوق دریافت می‌کنند. البته تنوع شغلی و همچنین درگیر تمامی علوم و فنون با برق امروزه طیف وسیعی از مشاغل را در برمی‌گیرد؛ بنابراین باکم تلاش و کوشش و کسب تجربه می‌توان در این رشته به درآمد قابل‌قبول رسید.

سخن نهایی:

آنچه زندگی امروزی را با گذشته متفاوت کرده است این است که همه چیز بر اساس برنامه و الگویی درست و مشخص و با پشتکار فراوان قابل رسیدن است. باید مدیریتی قوی بر تمام ارکان زندگی ما حاکم باشد تا بتوان آنچه را که می‌خواهیم و آرزوی رسیدن به آن راداریم به دست آوریم. مشاوران و راهنمایی‌های افراد باتجربه هرگز بی‌تأثیر نبوده است و نباید تأثیر این دستورالعمل‌ها و راهنمایی‌ها را نادیده گرفت. درحقیقت سخن یک فرد باتجربه و تحصیل‌کرده در هر زمینه‌ای همانند سندی بی‌عیب‌ونقص است. تجربه بهترین و والاترین درس‌های زندگی را برای ما به یادگار می‌گذارد. پس بدون اتلاف وقت آینده تحصیلی خود را در اختیار مشاوران ما قرار دهید تا موفقیت را بی‌قیدوشرط لمس کنید.