رشته مدیریت صنعتی

با آغاز انقلاب صنعتی و توجه صاحبان مشاغل به مقوله‌ای همچون زمان، تولیدی، هزینه‌ها و منابع انسانی، مدیریت صنعتی به عنوان یک نیاز مطرح گردید و به همه جا از جمله دانشگاه‌ها و کارخانجات نیز راه یافت. برخی از سیستم‌‌های مدیریتی به یکدیگر مرتبط و وابسته می‌باشند و در جهت تکمیل دیگری در کنار هم قرار خواهند گرفت. رشته مدیریت صنعتی یکی از رشته‌هایی است که برای پیشرفت و ارتقاء انواع سیست‌های مدیریتی به کار  گرفته می‌شود. در رشته مدیریت صنعتی فرآیندههای صنعتی و مهندسی زیادی وجود دارد که با تلفیق همدیگر باعث رونق صنایع می‌شوند. مدیریت صنعتی با انجام طرح‌های صنعتی و کاربرد اصولی آن باعث بهبود فرآیند صنعت می‌شود. در کل مدیریت صنعتی در مورد انواع صنایع به‌کار برده می‌شود. اگر کشوری با پیشرفت و رونق اقتصادی در صنایع روبرو نیست نشان‌دهنده این است که مدیریت صنعتی در این کشور به درستی تبیین نشده و راه درست به کار گرفتن از مدیریت صنعتی بدرستی ارائه نشده است. برای رونق صنعت باید به اوصول و مبانی مدیریت صنعتی آشنا و راه به کار گرفتن از آن را بلد بود. مدیریت صنعتی نقش بسزایی در شرکت ها و موسسات دارد زیرا کلیه فرآیندهای تولید، نظارت بر کارکنان در انجام امور و همچنین تجهیزات را در این شرکت‌ها تحت نظارت دارد. شاید شنیده باشید که اکثر شرکت‌ها و موسسات در بحث مدیریت دچار مشکل می‌باشند شاید این گفته به صورت کلی باشد و نیازبه بررسی زیادی داشته باشد اما حداقل نشان‌دهنده این است که مشکل در مقوله مدیریتی می‌باشد. رشته مدیریت صنعتی به روابط و اصول و همچنین مباحث بین افراد و نحوه هدایت آنها می‌پردازد تا بتواند آنها را به بهره‌وری بیشتری در صنعت هدایت نماید.

همانطور که گفته شد مدیریت صنعتی شاخه‌ای از مدیریت می‌باشد که به آموزش و تربیت نیروهای انسانی در سازمان‌های صنعتی می‌پردازد. تمامی سازمان‌ها به دنبال راهکاری هستند تا بتوانند حداکثر ارزش تجاری را کسب نمایند و در مقابل ضرر و زیان سازمان خود را به حداقل برسانند. تمامی این تلاش‌ها برای تحقق یافتن اهداف سازمان خود می‌باشد.

معرفی رشته مدیریت صنعتی

تا قبل از انقلاب صنعتی توجه ویژه‌ای به رشته مدیریت صنعتی و مسائل مربوط بدان نمی‌شد اما پس از انقلاب صنعتی (قرن هجدهم و نوزدهم) توجه صاحبان صنایع به مدیریت صنعتی و راهکارهای آن جلب شد. در سال 1881 میلادی پدر علم مدیریت به نام «تیلور» در آمریکا تمام سعی خود را نمود تا مدیریت در صنایع را علمی نماید. سپس در سال 1334 دانشکده مدیریت در ایران با عنوان موسسه علوم اداری، طی قراردادی بین دانشگاه تهران و دانشگاه کالیفرنیای جنوبی با هدف تربیت مدیران برای سازمان‌های دولتی و خصوصی، راه اندازی گردید. در ابتدای فعالیت این دانشکده با اساتید آمریکایی همکاری گردید اما پس از چندین سال دانشکده مدیریت صنعتی مستقل گردید و در سال 1378 بر اساس مصوبه دانشگاه تهران و در سال 1379 بر اساس مصوبه شورای گسترش آموزش عالی، نام دانشکده علوم اداری به دانشگاه مدیریت تغییر پیدا کرد. بعد از آن رشته مدیریت صنعتی در دانشکده مدیریت تأسیس و به جذب دانشجو پرداخت. به تدریج رشته مدیریت صنعتی در کشور گسترش یافت و دانشگاه‌های کشور اقدام به جذب و تدریس دانشجو در این رشته نمودند. امروزه با توجه به اینکه تعداد کشورهای صنعتی رو به افزایش است و توجه به ارتقاء صنعت جزو اولویت کشورها می‌باشد، رشته مدیریت صنعتی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شده است. رشته مدیریت صنعتی دارای سه بخش: تکنیکی و فنی، مالی، و رفتاری و اجتماعی می‌باشد اما مهمترین مقوله رشته مدیریت صنعتی در خصوص بُعد مالی و رفتاری می‌باشد.

دروس رشته مدیریت صنعتی

رشته مدیریت صنعتی دارای 134 واحد درسی به قرار زیر می‌باشد:

• دروس عمومی دارای 20 واحد
• دروس پایه دارای 38 واحد
• دروس اصلی دارای 27 واحد
• دروس تخصصی دارای 38 واحد
• دروس اختیاری دارای 11 واحد

اگر بخواهیم دروس این رشته را به تفکیک عنوان نماییم عبارتند از : مدیریت‌ مالی‌، روانشناسی‌ صنعتی‌، حسابداری‌ صنعتی‌، بازاریابی‌ و مدیریت‌ بازار، زبان تخصصی، کنترل‌ کیفیت‌ آماری‌، سیستم‌های‌ خرید و انبارداری‌ و توزیع‌، تحقیق‌ در عملیات‌، کنترل‌ پروژه‌ ، طرح‌ریزی‌ و تعمیرات‌ و نگهداری‌، کارسنجی‌ و روش‌سنجی‌، مدیریت‌ کارخانه‌، حفاظت‌ صنعتی‌، بررسی‌ اقتصادی‌ طرح‌های‌ صنعتی‌، روابط‌ صنعتی‌، فنون‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ و طراحی‌ سیستم‌، بازاریابی‌ بین‌المللی‌، بهره‌وری‌ و تجزیه‌ و تحلیل‌ آن‌ در سازمان‌، پروژه‌.

بازار کار رشته مدیریت صنعتی

با توجه پیشرفت جوامع و پیشرفت کسب و کارهای صنعتی، زمینه کاری برای مدیرانی که به دانش‌های صنعتی مسلط هستند بیشتر فراهم شده است. هدف از به کار گرفتن این مدیران این است تا بتوانند هر فردی را در حوزه کاری خودش پرورش داده تا در زمان بروز مشکل بتوانند به راحتی آن را حل نمایند. فارغ‌التحصیلان رشته  مدیریت صنعتی بعد از فارغ‌التحصیلی این امکان برایشان نیست تا بلافاصله به کار مدیریت گمارده شوند بلکه باید پس از کسب تجربه در حرفه مدیریت اشتغال پیدا نمایند. آنها می‌توانند در بخش‌هایی نظیر کنترل کیفیت، مدیریت تولید، و مسائل مربوط به تولید و صنعتی مشغول به فعالیت شوند. دانش‌آموخته رشته مدیریت صنعتی همچنین می‌تواند در شرکت‌ها و واحدهای صنعتی کوچک و بزرگ و کارخانجات، به عنوان مدیریت برنامه‌ریزی و و کنترل موجودی‌ها، و همچنین به عنوان مدیریت کارآفرینی و مدیریت منابع انسانی آنها مشغول به کار شود. همچنین در مشاغل دیگر نظیر: کارشناس حسابداری گمرک، مدیر روابط عمومی، کارمند بانک به کار گمارده شود و در صورت داشتن سرمایه می‌تواند وارد حوزه‌های تولید نیز شود.

آینده شغلی مدیریت صنعتی

فارغ‌التحصیل رشته مدیریت صنعتی می‌تواند شغل‌های تنوعی داشته باشد. هر سازمان و کارخانه‌ای که به افزایش راندمان خود اهیمت بدهد، می‌تواند از فارغ‌التحصیلان رشته مدیریت صنعتی کمک بگیرد. این افراد همچنین می‌توانند به عنوان مدیر یا کارشناس پروژه در شرکت‌ها و کارخانجات صنعتی مشغول به کار شوند.

به طور کلی خروجی هر واحد تولیدی رابطه مستقیمی با تولیدات و محصولات آن دارد و این آمار به مدیری که فارغ‌التحصیل رشته مدیریت صنعتی می‌باشد مربوط می‌باشد زیرا وی نقش بسزایی در کیفیت محصولات و کاهش هزینه‌ها دارد. فارغ‌التحصیلان رشته مدیریت  صنعتی می‌توانند در مناصب زیر اشتغال پیدا نمایند:

• فعالیت در امور مربوط به بانک و بانکداری
• تصدی به عنوان کارشناس بیمه
• تصدی به عنوان کارشناس گمرک
• کارشناس کنترل کیفیت در شرکت‌های صنعتی
• اشتغال به عنوان حسابدار
• نظارت و مدیریت در امور منابع
• فعالیت در کارخانجات صنعتی صنایع چوب و صنایع الکترونیک
• مدیریت کنترل منابع و تولید

 بهترین دانشگاه ایران در رشته مدیریت صنعتی

دانشگاه‌های زیادی پذیرای دانشجویان علاقمند به تحصیل در رشته مدیریت صنعتی هستند نظیر دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه اصفهان، دانشگاه تبریز و….. اما برخی از دانشجویان ارشد رشته مدیریت صنعتی برای ادامه تحصیل دانشگاه تهران را در اولویت خود قرار می‌دهند. زیرا دانشکده مدیریت دانشگاه تهران جزو بهترین مراکز آموزشی کشور در مقطع ارشد مدیریت صنعتی می‌باشد. دانشگاه تهران اولین دانشگاهی است که رشته مدیریت را به طور رسمی وارد مراکز آموزشی سراسر کشور نمود. اساتید بزرگ و مهمی در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران به تدریس مشغول هستند به همین دلیل این دانشگاه از سطح علمی بالایی برخوردار می‌باشد.

بازار کار رشته مدیریت صنعتی برای خانم‌ها

شاید عده‌ای فکر کنند که مدیریت صنعتی صرفاً مختص به آقایان می‌باشد زیرا محیط کاری آن کاملاً مردانه می‌باشد اما صنایعی وجود دارن که احتیاج به مدیریت خانم‌ها دارد و همچنین هستند خانم‌هایی که مدیران خوبی در صنایع مربوط به آقایان می‌باشند. پس خانم‌ها باید فقط به توانایی‌های خود متکی باشند آنان باید از موانع موجود در بین راه خود عبور کرده و در رشته علاقمند به آن مشغول به تحصیل شوند. خانم‌هایی که واقعاُ به رشته مدیریت صنعتی علاقمند می‌باشند باید به دنبال آن بروند اگر در این رشته موفق نشوند به دلیل اهتمام و تلاش کم بوده است نه به دلیل اینکه این رشته و اشتغال در آن، مردانه بوده است. البته قبل از انتخاب رشته باید از کیفیت و مسائل مربوط به رشته مدیریت صنعتی آگاهی کامل پیدا نمایند تا بعد از فارغ‌التحصیلی به مشکل برخورد نکنند.

رشته مدیریت صنعتی ارشد چیست؟

این رشته پلی است بین دانش مدیریت، سودآوری و تولید و صنعت. مدیریت صنعتی از ایجاد ضرر یک مهندس تولید که دانش مدیریت را ندارد، جلوگیری می‌کند. دیدگاه یک مهندس تولید صرفاً یک تجارت کوتاه مدت می‌باشد بدون اینکه هیچ درکی از تولید، منابع انسانی، بحث‌های مالی و بازاریابی داشته باشد اما شخصی که مدیریت صنعتی ارشد را سپری کرده باشد به خوبی می‌تواند خط تولید را مدیریت نماید، تولید را بهینه‌سازی نماید و همچنین مدیریت منابع را به خوبی برعهده داشته باشد. کسی که مدیریت ارشد صنعتی را گذرانده باشد نیازی ندارد که یک مهندس حاذق باشد بلکه سعی می‌کند مدیر خوبی باشد تا دیدگاه‌ها و نظرات خود را با مهندسین وفق نماید. فارغ‌التحصیل رشته ارشد مدیریت صنعتی باید در ریاضیات قوی باشد زیرا باید مفاهیم مهندسی و تولیدی را به خوبی درک نماید. مهندس صنایع در زمان بروز بحران راهکاری برای خروج از این قادر به ارائه هیچ راهکاری نیست اما مدیریت ارشد صنعتی این دانش را دارد. مدیریت صحیح با دانش کافی می‌تواند تأثیرات خوب و شایان توجهی در رشد و ارتقای جامعه و سطح زندگی مردم داشته باشد منظور از کارشناس ارشد مدیریت صنعتی صرفاُ تربیت و  مدیریت نیست بلکه منظور شخصی است که در زمان بحرانی قادر به رفع مشکلات و تصمیم‌گیری مناسب باشد.

رشته مدیریت صنعتی بدون کنکور

در کل رشته‌هایی که موضوع مدیریت در آن دخیل باشند از طرفداران زیادی برخوردار می‌باشد و باعث رقابت بین دانشجویان نیز می‌شود یکی از این رشته‌های مدیریت صنعتی می‌باشد که گرایش‌های مختلفی نیز دارد. دانشجویان علاقمند به رشته مدیریت صنعتی بدون کنکور، می‌توانند به سایت سازمان سنجش مراجعه نمایند و پس از مطالعه شرایط آن اقدام به ثبت‌نام نمایند. معمولاً دانشگاه‌هایی که بدون کنکور در رشته مدیریت صنعتی ثبت‌نام می‌کنند خیلی بیشتر از دانشگاه‌های سراسری و دولتی می‌باشند و برخی از رشته‌های که در دانشگاه‌های سراسری متقاضی کمتری دارند در تمامی دانشگاه‌های بدون کنکور تدریس می‌شوند. رشته مدیریت صنعت بدون کنکور، در دانشگاه‌های غیرانتفاعی، پیام‌نور، و دانشگاه‌های آزاد پذیرش دانشجو دارند.

رشته مدیریت صنعتی چند ترم است؟

تحصیل در مقطع کارشناسی رشته مدیریت صنعتی ۴ سال می‌باشد برای گذراندن این ۴ سال باید 8 ترم تحصیلی گذرانده شود و دانشجویان باید 134 واحد درسی را در این دوره سپری کنند واحدهای درسی دوره کارشناسی مدیریت صنعتی عبارتند از:

• دروس عمومی : 20 واحد
• دروس پایه : 38 واحد
• دروس اصلی : 27 واحد
• دروس تخصصی : 38 واحد
• دروس اختیاری : 11 واحد

جایگاه رشته مدیریت صنعتی

با گسترش صنعت صاحبان کسب وکار با مقوله‌هایی همچون زمان، هزینه و نیروی انسانی مواجه می‌باشند و در اینجا مدیریت صنعتی به عنوان یک تخصص و یک ناجی مورد توجه قرار گرفته می‌شود. بحث مدیریت صنعتی علاوه بر مطرح شدن در کارخانه‌ها و مراجع صنعتی به دانشگاه‌های نیز راه یافت تا بتوانند افرادی را تربیت نمایند تا بتوانند پس از فارغ‌التحصیلی در سازمان‌ها و کارخانجات عملکرد بهتری داشته باشند. تحصیلکرده رشته مدیریت صنعتی باید از روحیه ریسک‌پذیری بالایی برخوردار بوده و همچنین باید از قوه تجزیه و تحلیل خوبی برخوردار باشد. جایگاه رشته مدیریت صنعتی در هر جامعه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد زیرا یک کشور بدون داشتن مدیران موفق و خلاق قطعاً به انحطاط کشیده خواهند شد به همین دلیل دانشجویان رشته مدیریت صنعتی برای همین منظور تربیت می‌شوند. آنها در دروه ۴ ساله تحصیل خود با مباحثی همچون نیروی انسانی، حسابداری،کاربرد ریاضیات و…. آشنا می‌شوند.

نتیجه

رشته مدیریت صنعتی با رشته مدیریت دولتی در 12 واحد مورد اختلاف با یکدیگر می‌باشند. هدف رشته مدیریت صنعتی این است تا افرادی را تربیت نماید که با دیدگاه مدیریتی یک سازمان صنعتی را مدیریت نماید اما متأسفانه امروزه افرادی از گروه مهندسین نظیر مهندس صنایع و مکانیک به مدیریت سازمان‌های صنعتی گمارده می‌شوند که کارایی مدیریتی کافی را دارا نمی‌باشند و در امور سازمان ایجاد رابطه‌های غیرانگیزشی می‌نمایند. یکی از ضعف‌های مدیریتی کشورمان در بخش‌های دولتی و خصوصی عدم استفاده از فارغ‌التحصیلان رشته مدیریت صنعتی می‌باشد. و درمقابل استفاده از دیگر مدیریت‌های صنعتی غیرمرتبط منجمله مهندسی را جایگزین آنها می‌نمایند.